اسید گلوکونیک (gluconic acid) با نام اصلی : پنتا هیدروکسی هگزا گونیک اسید. ساختار گلوکونیک اسید با جرم مولی حدودی C6H12O7 به صورت زنجیره ای شش کربنی با 5 گروه هیدرو کسیلی و یک گروه اسیدی است که دارای یک درجه سیر نشدگی نشات گرفته از گروه اسیدی آن است.
این اسید حاصل اکسایش گلوکز میباشد و در طی سال های گذشته راه های فراوانی جهت تولید شیمیایی، الکتروشیمیایی ، بیولوژیک و ... این اسید یافت شده .
این اسید از گلوکز که در میوه ها و گیاهان ( تا حدود 25/0 درصد ) و در عسل (تا حدود 1 درصد ) وجود دارد تهیه میشود و معمولا با اکسایش میکروبی گلوکز و گاها با اکسایش قارچی تشکیل میشود .
محلول های غلیظ گلوکونیک اسید شامل استر حلقه ای طبیعی D-lactone (GdL:C6H10O6) هستند که در دمای پایین کم محلول است و در دمای اتاق در محلول 50% گلوکونیک اسید حدود 5% آن به شکل GdL میباشد .
این اسید توسط سلول ها نیز (مانند لاکتیک اسید و ... ) میتواند تولید شود . به دلیل داشتن نقطه ذوب حدود 12درجه سانتی گراد و نقطه جوش بالای 100درجه سانتی گراد در محلول های 50% این اسید ، گلوکونیک اسد در آب با دمای جوش کمتر فرار است و در دمای بالا این اسید نسبت به اکسیداسیون – احیا مقاوم است همچنین این اسید به دلیل گروهای هیدروکسیل فراوان در آب محلول خوبی است .
اسید گلوکونیک با pka حدودی 3.7 اسیدی با قدرت متوسط محسوب میشود اما خب غیر سمی ، غیر فرار و غیر خورنده بودن آن امتیازات ویژه ای به آن داده است .
همچنین توانایی پیوند آن با فلزها و تشکیل حالاتی از کمپلکس ها ، کاربرد هایی برای این اسید در صنعت به ارمغان آورده است.
